Η σαλαμάνδρα, ο κρητικός βάτραχος και άλλα μοναδικά είδη της ελληνικής πανίδας

 Στη λίμνη Πλαστήρα έχει άπειρους ξένους περιπατητές που παρατηρούν τρίτωνες και σπάνια ελληνικά αμφίβια, στην Πύλο παρατηρούν τον ελληνικό χαμαιλέοντα και η Παραλίμνη έχει τρία ψάρια που υπάρχουν μόνο εκεί και πουθενά αλλού στον κόσμο.

ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΕΣ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΜΕΛΕΤΗΤΕΣ της χερσαίας πανίδας η Ελλάδα είναι ένας παράδεισος. Είναι η πέμπτη πιο πλούσια χώρα της Ευρώπης σε είδη αμφίβιων, με είκοσι δύο είδη καταγεγραμμένα, τα δέκα από τα οποία είναι βάτραχοι, τα πέντε φρύνοι, τα τρία σαλαμάνδρες και τα τέσσερα τρίτωνες. Η Μακεδονία, η Ήπειρος και η Θράκη είναι οι περιοχές με τα περισσότερα είδη στην Ελλάδα, ενώ τα λιγότερα καταγράφονται στην Κρήτη και τις Κυκλάδες.

Σε νησιά, ωστόσο, ζουν τα 3 ενδημικά είδη της Ελλάδας. Στην Κάρπαθο, στη Σαρία και στην Κάσο υπάρχει το είδος της σαλαμάνδρας Lyciasalamandra helverseni (Κοχυλίνα ή Κανακαρά), στην Κρήτη βρίσκουμε τον κρητικό βάτραχο Pelophylax cretensis και στην Κάρπαθο τον βάτραχο της Καρπάθου Pelophylax cerigensis.

Η λίμνη Πλαστήρα, που συνδέεται ορεογραφικά με την Κεντρική Πίνδο, μια τεχνητή λίμνη που εναρμονίστηκε τέλεια με το φυσικό περιβάλλον, είναι το ιδανικό μέρος για να παρατηρήσει κανείς ερπετά –υπάρχει μια μεγάλη ποικιλία από φίδια και σαύρες– αλλά κυρίως φίδια του νερού και αμφίβια, όπως την κοινή σαλαμάνδρα (Salamandra salamandra), τον κοινό τρίτωνα (Lissotriton graecus) και άφθονους ελληνικούς βατράχους (Rana graeca), κιτρινομπομπίνες, βαλτοβάτραχους και δεντροβάτραχους, φρύνους και πρασινοφρύνους.

Η χώρα μας είναι η δεύτερη πιο πλούσια της Ευρώπης σε είδη ερπετών μετά την Ισπανία, με καταγεγραμμένα εξήντα τέσσερα. Τα οκτώ από αυτά είναι χελώνες (τρεις χερσαίες, δύο νεροχελώνες και τρία είδη θαλάσσιες), τα τριάντα δύο είναι σαύρες, τα είκοσι δύο φίδια, ενώ υπάρχει και ένα είδος αμφίσβαινας (ένα είδος φιδιού «τυφλό», με μάτια καλυμμένα με δέρμα).

Τα νησιά του Αιγαίου και του Ιονίου, η Πελοπόννησος και η Δυτική Ελλάδα φιλοξενούν τα περισσότερα είδη ερπετών, ενώ τα λιγότερα βρίσκονται στην Κρήτη. Υπάρχουν εννέα ενδημικά, με την Πελοπόννησο να έχει τα περισσότερα (τέσσερα). Η Μήλος έχει δύο, ενώ από ένα ενδημικό είδος συναντάμε στην Κρήτη, στη Σκύρο και στις νησίδες Πορί και Λαγούβαρδος, βόρεια των Αντικυθήρων.

Ο αφρικανικός χαμαιλέοντας της Πύλου, που ζει στην περιοχή της λιμνοθάλασσας της Γιάλοβας, είναι ένα πολύ σπάνιο και προστατευόμενο είδος ερπετού, το οποίο ήρθε στην περιοχή την εποχή της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας (τον έφεραν από την Αφρική οι στρατιώτες για κατοικίδιο), βρήκε ευνοϊκές συνθήκες και επιβίωσε.

Η Πύλος είναι η μοναδική περιοχή της Ευρώπης όπου ζει το συγκεκριμένο, πολύ ιδιαίτερο είδος, το οποίο, εκτός από τους φυσικούς εχθρούς, απειλείται και από το παράνομο κάμπινγκ στην περιοχή αλλά και από την παράνομη συλλογή ζώων, γιατί είναι περιζήτητο στους συλλέκτες ερπετών. 

Η ελληνική ιχθυοπανίδα των γλυκών νερών είναι από τις πλουσιότερες, αφού περιλαμβάνει εβδομήντα εννιά είδη αυτόχθονων πρωτογενών ψαριών που ζουν σε λίμνες και ποτάμια. Τρία από τα πιο σπάνια είδη ψαριών στον κόσμο (σκαρούνι, καλαμίθρα, Chirokova) ζουν στην Παραλίμνη, τη λίμνη δίπλα στην Υλίκη, μία από τις πιο παραγνωρισμένες της Ελλάδας. Τα δύο από αυτά τα ψάρια ζουν μόνο εκεί!

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.