Κ. Σχιζάκης, ιδρυτής του Μουσείου Εικαστικών Τεχνών Ηρακλείου - «Επιμονή και μόνον επιμονή στον στόχο»

  Ένας πολυτελής τόμος γίνεται πολύτιμος «συνοδοιπόρος» του Μουσείου Εικαστικών Τεχνών Ηρακλείου (ΜΕΤΗ), που μετρά περισσότερα από 20 χρόνια ζωής και μια αξιοζήλευτη συλλογή 463 έργων. Η έκδοση με έργα καλλιτεχνών από την προσωπική συλλογή του εμπνευστή και ιδρυτή του ΜΕΤΗ, αρχιτέκτονα Κωστή Σχιζάκη και της συζύγου του, Ειρήνης, παρουσιάστηκε πρόσφατα στο φιλικό για τις τέχνες αμφιθέατρο του Ιδρύματος Β. & Μ. Θεοχαράκη.

  «Η αλήθεια είναι ότι αρκετά χρόνια ήθελα να εκδοθεί ένας τόμος ο οποίος να περιλαμβάνει μια ευρύτερη γκάμα από τη Συλλογή. Καταφέραμε να δημοσιεύσουμε έργα από 141 καλλιτέχνες, ενώ δεν καταφέραμε από άλλους 70 καλλιτέχνες που έχουν επίσης έργα τους στην πινακοθήκη την οποία διαθέτει το ΜΕΤΗ. Θέλουμε στο προσεχές μέλλον να κάνουμε κι έναν δεύτερο τόμο που να αφορά τους 'απόντες' καλλιτέχνες του πρώτου τόμου ώστε να ευεργετηθούν με την προβολή άπαντες», δηλώνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Κ. Σχιζάκης σχετικά με το εκδοτικό αποτύπωμα μιας πολυετούς προσπάθειας στήριξης του πολιτισμού της Κρήτης -και όχι μόνον-, που πραγματοποιήθηκε με την οικονομική υποστήριξη και την αιγίδα του υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού. Τον τόμο επιμελήθηκε η ιστορικός τέχνης Ίρις Κρητικού και τον προλογίζει η ίδια, ο περιφερειάρχης Κρήτης Σταύρος Αρναουτάκης, η ζωγράφος Αίγλη Πλάτωνος - Kyczera και ο Κωστής Σχιζάκης.

  Το Μουσείο Εικαστικών Τεχνών Ηρακλείου ιδρύθηκε το 2000. Τα πρώτα χρόνια λειτουργίας του έδωσε κύριο βάρος στη συλλογή και υποστήριξη του έργου Κρητών δημιουργών, όπως δείχνει και η πρώτη έκθεση του ΜΕΤΗ που υλοποιήθηκε στις αρχές του 2007 με τίτλο «Σύγχρονη τέχνη - Μια ματιά στο εικαστικό τοπίο της Κρήτης», καθώς και οι επιλογές έργων που εμπλούτισαν τη Συλλογή, δραστηριότητα που κάποια στιγμή άλλαξε. «Μια προίκα 63 έργων πυροδότησε έναν πυρήνα που σήμερα έχει φτάσει τα 463 έργα. Και συνεχίζουμε... Δεν είναι όλα έργα Κρητών ή κρητικής καταγωγής καλλιτεχνών. Από το 2014 ανοίξαμε τις πόρτες μας και δεχτήκαμε τους πάντες», πληροφορεί το ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Κ. Σχιζάκης.

   Σήμερα ο κύριος όγκος της συλλογής εκπροσωπεί τον ανθό των Κρητών ή κρητικής καταγωγής εικαστικών, παλαιότερων, νεότερων και νεότατων (π.χ. Θωμάς Φανουράκης, Γιάννης Μιγάδης, Λευτέρης Κανακάκις, Γιώργος Κουνάλης, Νίκος Φωτάκης), μια «πολυτιμότατη παρακαταθήκη για τον τόπο και την εικαστική ιστορία του των τελευταίων 150 περίπου ετών», όπως αναφέρει η επιμελήτρια Ίριδα Κρητικού στον τόμο. Πρόκειται για έργα κυρίως ζωγραφικά, χωρίς να λείπουν σπάνια χαρακτικά, σπουδαία γλυπτά, μικρού και μεσαίου κυρίως μεγέθους, εγκαταστάσεις, αλλά και ιστορικού ενδιαφέροντος σχέδια, γελοιογραφίες και σκίτσα, καθώς και τρισδιάστατες κατασκευές.

   Στη συνέχεια, προστέθηκαν ιστορικά έργα σπουδαίων Ελλήνων εικαστικών, κάποια από τα οποία μνημειακά, «αποτελώντας λαμπρές ψηφίδες του φάσματος της δόκιμης εγχώριας δημιουργίας του 19ου και 20ού αιώνα, από τον Νικόλαο Κουνελάκη, τον Κωνσταντίνο Μαλέα, τον Μιχάλη Οικονόμου, τον Μιχάλη Οικονόμου και τον Σπύρο Βασιλείου ως τον χαράκτη Τάσσο, τον Αλέξη Ακριθάκη και τον Σωτήρη Σόρογκα», όπως σημειώνει η επιμελήτρια. Το ΜΕΤΗ, πάντα ανοικτό σε έργα σύγχρονων και νεότερων καλλιτεχνών, έγινε σημείο αναφοράς και για πολλούς σύγχρονους εικαστικούς, Έλληνες και μη, που εξέθεσαν έργα τους στο Μουσείο, κάποια από τα οποία εμπλούτισαν τη Συλλογή του. «Τα τελευταία αυτά, επιλεγμένα προσεκτικά σε αγαστή συνομιλία με τους δημιουργούς τους, αποτελούν για τη Συλλογή ένα πολύτιμο παράρτημα σύγχρονης δυναμικής εικαστικής παρουσίας, με διαφορετικά δείγματα γραφής του 20ού και των πρώτων δυο δεκαετιών του 21ου αιώνα», γράφει η Ί. Κρητικού.

  Μέσα από τις σελίδες της πολυτελούς έκδοσης παρουσιάζεται, με εύληπτο τρόπο, η Συλλογή του ΜΕΤΗ η οποία εντυπωσιάζει με τον πλούτο και τα εξαιρετικής σπουδαιότητας για τη σύγχρονη ελληνική τέχνη έργα που περιλαμβάνει. «Το εντυπωσιακό είναι ότι όλα έγιναν από ιδιώτες, δηλαδή από εμάς τους ίδιους. Πολλές πινακοθήκες, ιδρύματα, έχουν στο ενεργητικό τους υπαλλήλους, κτήρια, ευχέρεια οικονομική και πάλι δεν κατορθώνουν να φτάσουν αυτόν τον αριθμό και αυτή την αξιόλογη αντιπροσωπευτικότητα των καλλιτεχνών. Εμείς μοναχοί μας, δίχως προσπάθειες παρά μόνο εθελοντικού χαρακτήρα, καταφέραμε και φτάσαμε σ' αυτό το ζηλευτό επίπεδο, κουρασμένοι βέβαια αρκετά αλλά ικανοποιημένοι πλήρως», τονίζει ο Κ. Σχιζάκης στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.

   Κι αν ο τόμος ήταν ένας στόχος, ο επόμενος -και διαρκής- είναι να βρεθεί μια μόνιμη στέγη για τα έργα, που από την αρχή της λειτουργίας του ΜΕΤΗ στεγάζονται στο κτήριο επί της οδού Νυμφών 3, στο Ηράκλειο. «Το κτήριο ήταν κάποτε μεγαλύτερο, γύρω στα 250 τ.μ., αλλά με τα έργα που εντωμεταξύ αποκτούσαμε αναγκαστήκαμε να κάνουμε ένα μεγάλο ντεπό κι έτσι ο εκθεσιακός χώρος έμεινε 150 τ.μ. Είναι επαρκής για μια έκθεση, αλλά δεν χωράει τα έργα μας», εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Κ. Σχιζάκης. Και προσθέτει ως προς την εύρεση στέγης για το Μουσείο: «Είναι μια ζωηρή επιθυμία. Πιστεύω ότι θα το πετύχω. Δεν είναι εύκολο. Ο κόσμος είναι επιφυλακτικός απέναντι στον ιδιώτη, σε αντίθεση με την κρατική ή τη δημοτική υπηρεσία που θα μπορούσε, κατά κάποιον τρόπο, να εξασφαλίσει μια προβολή, μια δωρεά προς μια δημοτική πινακοθήκη ή ένα ίδρυμα. Η δωρεά σ' έναν ιδιώτη πάντα σκοντάφτει στο ποιόν του, κατά πόσο είναι εξασφαλισμένο ότι θα υπάρχει για πάντα και ότι δεν θα πουληθεί», επισημαίνει.

   Όσο για το πώς θα χαρακτήριζε την ως τώρα πορεία του με μια λέξη, αυτή θα ήταν «επιμονή και μόνον επιμονή στον στόχο. Ο τόμος ήταν ο πρώτος στόχος. Ο επόμενος είναι να βρούμε μια αξιοπρεπή, μόνιμη στέγη για να χωρέσει όσο το δυνατόν καλύτερα τα έργα και να αναπτυχθεί ακόμα περισσότερο το ΜΕΤΗ», καταλήγει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Κ. Σχιζάκης που δεν παραλείπει να ευχαριστήσει τους ανθρώπους με τους οποίους συνεργάστηκε για την επάρκεια του τόμου, μεταξύ αυτών την Ίριδα Κρητικού, επιμελήτρια της έκδοσης, και τον σχεδιαστή της έκδοσης, Ανδρέα Γεωργιάδη.

   Περισσότερες πληροφορίες για το ΜΕΤΗ βρει στον ιστότοπο https://metheraklion.gr/museum/ και για την παρουσίαση της έκδοσης στο Ίδρυμα Θεοχαράκη εδώ: https://youtu.be/-8neDFyjP84

   Ελένη Μάρκου

   ( ΣΣ:Φωτογράφος παρουσίασης τόμου Ολυμπιάνα Μηλιάκη)

ΠΗΓΗ ΑΠΕ