Οι τρίκυκλες μηχανές που άλλαξαν την ζωή των Κρητικών την δεκαετία του 1970

 

Στους ελληνικούς δρόμους – όποιους τέλος πάντων υπήρχαν τις εποχές για τις οποίες γίνεται η αναφορά- το τρίκυκλο ήταν το βασικό μεταφορικό μέσο, τόσο σε επίπεδο επαγγελματικό (μεταφορές, μετακομίσεις κλπ) όσο και για την μεταφορά της οικογένειας, μαζί με το μηχανάκι. Άλλωστε,  ποιος από τους σημερινούς 40άρηδες (και πάνω), μπορεί να ξεχάσει τα θρυλικά Zundapp. 

Ίσως κάποιοι νεώτεροι θεωρήσουν την τότε εγχώρια βιοτεχνία κατασκευής οχημάτων σαν μια ακόμη ελληνική πατέντα. Όμως, αυτό δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα εκείνης της εποχής, αν αναλογισθούμε ότι την ίδια περίοδο, η περίφημη σήμερα BMW, κατασκεύαζε επίσης ένα τρίκυκλο όχημα, το Isetta 

(1955- 1962).

Η πρώτη γενιά φουρκονιών ξεκινά σύμφωνα με τον Μιχάλη Αρβανιτόπουλο το 1943, δεκάδες κομμάτια παρήχθησαν απο τον Μπάμπη Βατίστα δημιουργό αργότερα της μάρκας BABIS απο το 1950.

Στα φουρκόνια στην αρχή τοποθετήθηκε απλός μουσαμάς, και αργότερα μεταλλικό πλαίσιο για την ανάγκη της δημιουργίας καμπίνας.

Αργότερα βέβαια αντικατέστησαν τον κινητήρα μηχανής με αυτόν αυτοκινήτου, και ταυτόχρονα ξεκίνησε και η αντικατάσταση χειριστηρίων μοτοσυκλέτας με συστήματα απο αυτοκίνητο, και η κανονική διαμόρφωση πλαισίου.

Η κομψή φιγούρα του PICK UP  της Ηlion με ελάχιστες διαφορές απο το αντίστοιχο φορτηγό της ΡΩΣ και με παρόμοιο λογότυπο.

φωτ - Φ. Ιορδανίδης

Η χαρακτηριστική φιγούρα του PICK UP της Μαστραγγέλης με το σπάνιο κοφτό σχέδιο της καμπίνας.

ΜΙΝΩΤΑΥΡΟΣ

Την δεκαετία του 1970 πραγματοποιείται μια μεγάλη βιομηχανική επανάσταση στην Κρήτη με την διάδοση των 2 προϊόντων που παρήγαγαν 2 χαρισματικοί Άνθρωποι.

Η εταιρία ΜΙΝΩΤΑΥΡΟΣ με έδρα το Ηράκλειο της Κρήτης κατασκεύασε και διέδωσε τα πρώτα σκαφτικά τρακτεράκια όπως και το μεταφορικό τρίκυκλο ΜΙΝΩΤΑΥΡΟΣ μια έξυπνη και οικονομική λύση για τους αγρότες και για την μεταφορά των προιόντων τους, απο τα χωριά στην πολιτεία.

Κάθε χωριό είχε αποκτήσει 2 με 3 ΜΙΝΩΤΑΥΡΟΥΣ την δεκαετία του 1970 συνήθως κόκκινου χρώματος.

ΚΡΟΝΟΣ

Η ΚΡΟΝΟΣ υπήρξε κρητική εταιρία αγροτικών μηχανημάτων κάθε είδους και απο τις μεγαλύτερες σε πανελλήνια κλίμακα, η οποία κατασκεύαζε εκτός απο το σασί και τα υπόλοιπα τμήματα. βέβαια η εταιρία παρήγαγε και αγροτικά και σκαφτικά μηχανήματα.

Υπήρξε ιδιαίτερα πετυχημένο όχημα τις δεκαετίες του 1970 και 1980 και μάλιστα χαρακτηριζόταν ώς κανονικό φορτηγό.

φωτ - Τ. Μετσοβίτης

ΚΝΩΣΣΟΣ

Μια απο τις κύριες εταιρίες αγροτικών μηχανημάτων και οχημάτων τις οποίας τα προϊόντα συναντώνται σχεδόν όπου υπάρχει αγροτικός Κόσμος στην Ελλάδα ήταν και η ΚNOSSOS - ΚΝΩΣΣΟΣ, η οποία παρήγαγε τον κρητικό τύπο οχήματος σε τρίκυκλες και τετράκυκλες εκδόσεις με κανονικό συνήθως τιμόνι, όπως επίσης και σκαπτικά μηχανήματα. Παράλληλα δημιούργησε και εκδόσεις ελαφρών φορτηγών.

ΜΙΝΩΣ

Μια άλλη σημαντική εταιρία με έδρα το Ηράκλειο της Κρήτης που φέρει χαρακτηριστικά και τή Κρητικό όνομα είναι και η ΜΙΝΩΣ - MINOS η οποία ξεκίνησε την δεκαετία του 1970 τον κρητικό τύπο αγροτικών οχημάτων τα οποία πουλήθηκαν σε όλη την Ελλάδα.

ΤΑΛΩΣ

Με το όνομα ΤΑΛΩΣ CRETA DIESEL άλλη μια  εταιρία που παρήγαγε την δεκαετία του 1970 σε μεγάλη ποικιλία, ακολουθώντας την κρητική σχολή σχεδιασμού.

ΦΑΙΣΤΟΣ

Άλλη μια εταιρία κατασκευής αγροτικών μηχανημάτων αλλά και σκαπτικών και μεταφορικών οχημάτων υπήρξε η ΦΑΙΣΤΟΣ.

Ένα απο τα πολλά σχέδια της επιτυχημένης εταιρίας με κινητήρα ROTAX 9,2 ίππων και το οποίο μετέφερε σύμφωνα με την κατασκευάστρια εταιρία φορτίο 1.500 κιλών.

Έβγαινε σε ανοικτή και σε κλειστή έκδοση.

φωτ - Φ.Ιορδανίδης

 ΦΟΥΡΚΟΝΙΑ

Η  κατηγορία των τρικύκλων, αποτελεί ένα σημαντικό κομμάτι της ελληνικής μηχανουργίας. Γνωστά και ως φουρκόνια, από την ιταλική λέξη (furgone) που σημαίνει σκευοφόρος. Αυτά τα επαγγελματικά οχήματα, τα τόσο πρόχειρα φτιαγμένα συχνά, τα φτωχικά, κουρασμένα και πάντα παρεξηγημένα, αποτελούν, ίσως, την πιο ενδιαφέρουσα από τεχνικής άποψης δραστηριότητα κατασκευής οχημάτων στην Ελλάδα μέχρι το 1975.

Ο ιδιοκτήτης του, Αργύρης Καραμπινάκης, μέλος της Λέσχης Κλασικής Μοτοσυκλέτας Χανίων που ασχολείται πολλά χρόνια τώρα με την κλασική μοτοσυκλέτα, κατάφερε έπειτα από ατελείωτες ώρες δουλειάς, να ανακατασκευάσει ένα πραγματικό στολίδι, που αυτή την στιγμή, ίσως, αποτελεί το μοναδικό φουρκόνι στην Ελλάδα, που βρίσκεται σε κατάσταση… “βιτρίνας” ενώ αποτελεί πλέον μουσειακό είδος.

Πηγή φωτογραφίας

Το BMW R12 με ξύλινο κασόνι, ψηλά παραπέτα, το όχημα με το οποίο μεταφερόταν η λατέρνα στην ταινία του Αλέκου Σακελλάριου “Λατέρνα, φτώχεια και φιλότιμο” του 1955, με τους ηθοποιούς Μίμη Φωτόπουλο, Τζένη Καρέζη και Βασίλη Αυλωνίτη.

Φουρκόνι ήταν κι ένα καλογυαλισμένο Zundapp KS 750, το περιπλανώμενο στις γειτονιές της Αθήνας κατάστημα ειδών προικών των ηθοποιών Θανάση Βέγγου και Νίκου Σταυρίδη, με το οποίο απαθανάτισαν τα “όλα με δόσεις”

ΚΕΙΜΕΝΑ ΠΡΟΛΟΓΟΥ

Ευχαριστούμε τον Μιχάλη Κουκουράκη για το φωτογραφικό αρχείο 

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ - ΑΝΤΩΝΗΣ ΓΕΝΝΑΡΑΚΗΣ