Αδελφομοίρια στην Κρήτη

 Γράφει η Διαμάντω Κατάκη 

ΑΝΑΓΚΑΣΤΗΚΑ μετά που έφυγε ο πατέρας μου, κυριολεκτικά αναγκάστηκα όμως, διότι δεν το επιθυμούσα καθόλου για συναισθηματικούς και όχι ιδιοκτησιακούς λόγους, να δώσω κάτι λιόδεντρα που είχε κληρονομήσει από τη μάνα του.

 

Οι ελιές δεν είχαν χαρτιά, ουτε διαθήκη, ούτε κτηματολόγιο, ήταν στον αέρα, αρκετοί από τους συγγενείς του το γνώριζαν αυτό, θέλω να πω, άνετα κάποιος που το γνώριζε θα μπορούσε να τις βουτήξει, να τις δηλώσει στο κτηματολόγιό του, εγώ να μην μπορώ να αποδείξω πως είναι δικές μου και ούτε γατα ουτε ζημιά. 

Άσε που θα μπορούσαν να το είχαν κάνει και στον ίδιο όλα αυτά τα χρόνια, που δεν έζησε και λίγα χρόνια όσο και να πεις...   Οι ρίζες αυτές προερχόντουσαν από "αδελφομοίρια."  

 Η συγκλονιστική αυτή λέξη στην Κρήτη σημαίνει κατανομή της περιουσίας, είναι το μερίδιο που αναλογεί στον καθένα. Αδελφός + μερίδιο = αδελφομοίρι. Η πρόγιαγια τα είχε μοιράσει στα 9 της παιδιά, η γιαγιά μου στα δικά της, ο πατέρας μου στα αποτέτοια του και δικαίως, δεν μας μοίρασε ποτέ κάτι, ό,τι δεν πούλησε ήξερε πως θα ανήκει σε εμένα και αδερφό αφότου φύγει και πως δεν υπήρχε περίπτωση ποτέ να σκοτωθούμε για περιουσιακά.   

Μέσα στην καραντίνα μου τηλεφωνάει ο αγοραστής με τον οποίο είχαμε πει να βρεθούμε μετά που θα τελειώσει όλη αυτή η κατάσταση να μου πει πως θέλει να παρέμβει στη γη, οπότε να συναντηθούμε για τα διαδικαστικά "γιατί Διαμάντω μου δεν μπορώ να περιμένω, θέλω να σκάψω". Τον προτρέπω να παρέμβει να σκάψει όσο θέλει και ολοκληρώνουμε την διαδικασία μετά, επουδενί να το δεχτεί όμως. 

Να μοιράσουμε τη διαδρομή μου πρότεινε στα σύνορα των νομών Ρεθύμνου-Χανίων, ώστε να μην παρανομήσουμε, και κάπως έτσι συναντηθήκαμε στις εξωτικές Βρύσες.   Γιατί τα λέω όλα αυτά;   Με τάραξε το χθεσινό μακελειό στα Ανώγια για πολλές αιτίες. Κυρίως γιατί προφανώς και είμαι τόσο αιθεροβάμων που πίστευα πως στα πλαίσια της όποιας προοδευτικότητας αυτά έχουν αρχίσει να εκλείπουν. 

Όταν η βεντέτα δεν αφορά ζήτημα "τιμής" συνήθως αφορά έκταση γης και όλα δείχνουν πως αυτό έγινε για μία έκταση γης. Με αφορμή το πρόσφατο θετικό προσωπικό μου περιστατικό που με εξέπληξε ευχάριστα, σκέφτομαι πως ευτυχώς γνωρίζω αρκετούς Κρήτες που δεν έχουν ιδιοκτησιακά σύνδρομα και πως δεν θα αφαιρούσαν τη ζωή του άλλου για ένα γαμημένο βοσκοτόπι κι ας μας ακολουθεί αυτός ο μύθος.

 Πότε θα πάψει όλο αυτό; Όσο πιο σύντομα συνειδητοποιήσουμε πως το μερίδιο γης που αναλογεί σε όλους μας δεν ξεπερνάει τα 2 μέτρα και όταν οι ελιτιστές δικηγόροι -ονόματα δεν λέμε αλλά όλοι τους γνωρίζουμε- πάψουν να στηρίζουν νομικά την οπλοκατοχή των άπειρων γενεών συνήθως κουμπάρων και συντέκνων τους.   

Τον Ρεθεμιώτη προπάππου μου τον οποίο λάτρευε ο πατέρας μου τον σκότωσαν στην διακλάδωση της Μπαλέ στη Ρεθυμνάρα για κτηματικές διαφορές. Ο δολοφόνος ήταν όμως πολύ μάγκας γιατί μερίμνησε να τον δολοφονήσει ακριβώς μόλις πέθανε ο μοναχογιός του, οπότε γνώριζε πως οι κόρες δεν θα έπιαναν ποτέ τα τουφέκια για να ξεκινήσουν βεντέτα. 

Ο πατέρας μου πάλι δεν διάβασε ποτέ Μαρξ και Κροπότκιν και για κατανομές γης, αυτό το συμβάν τον επηρέασε όμως τόσο βαθιά που του προκάλεσε μία αδιαφορία προς το καθεστώς της ιδιοκτησίας. Ό, τι είχε το απόλαυσε στο μεδούλι του με σεβασμό αφού η σχέση του με το χώμα ήταν ερωτική και βαθιά ποιητική και δεν ξεχνούσε να τονίσει την ματαιότητα της ύλης στις κουβέντες του. Διαμάντω Κατάκη   

Τα λιόδεντρα της Διαμάντως στο χωριό Ατσιπάδες, στους πρόποδες του όρους Κουρούπα στην Κρήτη Πηγή: www.lifo.gr