Πληθος πιστων αναψαν ενα κερακι στον ιερο ναο Αγιου παντελεημονα στο Πανανειο

Από τις πιο οδυνηρές εμπειρίες του χρόνου κατά το μήνα Ιούλιο κυρίως είναι οι αρρώστιες, προπαντός οι θέρμες, η ελονοσία. Οι Άγιοι θεραπευτές που συμπαραστέκονται στους ανθρώπους και τους γιατρεύουν από τις αρρώστιες που αυτή την εποχή φουντώνουν, για το μήνα που προαναφέραμε, είναι οι εξής: Την 1η Ιουλίου οι Άγιοι Ανάργυροι Κοσμάς και Δαμιανός, γιατροί και οι δύο:

“Αγιοι Ανάργυροι και θαυματουργοί, δωρεάν ελάβατε, δωρεάν δότε ημίν” ακούμε στην εκκλησία μας.

Στις 26 Ιουλίου  είναι η Αγία Παρασκευή, προστατεύοντας τα μάτια των ανθρώπων. Πράγματι αυτή την εποχή εξαιτίας του αλωνίσματος, του λιχνίσματος, του ήλιου και γενικότερα της κάψας τα μάτια υποφέρουν ιδιαίτερα.

Στις 27 Ιουλίου έχουμε τον Άγιο Μεγαλομάρτυρα και Ιαματικό Παντελεήμονα που γιατρεύει αρρώστιες και αναπηρίες: “Κουτσοί, στραβοί στον Άγιο Παντελεήμονα” όπως θέλει και ο λαός μας. Στην περίπτωση αυτών των Αγίων θεραπευτών, δύο πράγματα έχουν ενδιαφέρον να εξετάσει κανείς. Πρώτο πώς συνδέονται οι Άγιοι αυτοί στο μυαλό των ανθρώπων με το συγκεκριμένο θεραπευτικό έργο που επιτελούν και δεύτερο με ποια μέσα πετυχαίνεται η θεραπεία.

Στην πρώτη περίπτωση καθοριστικό ρόλο παίζει το συναξάρι του Αγίου, όπου αναφέρονται ο βίος και τα έργα του και στη δεύτερη το πώς πετυχαίνεται η θεραπεία ή μάλλον πως μεταδίδεται η Χάρη του Αγίου στον κάθε ασθενή.  Ιδιαίτερα δημοφιλής ο Άγιος Παντελεήμων, με πολλούς ναούς αφιερωμένους στη Χάρη του, με πανηγύρια και κουρμπάνια (διανομή ευλογημένων σφαγίων). Αποκεφαλίστηκε το 305.

Μέσα του καλοκαιριού η γιορτή του δίνει την ευκαιρία να βρεθούν οι άνθρωποι να πάνε στα χωριά τους, να επιστρέψουν οι ξενιτεμένοι και να σμίξουν με τους δικούς τους. Πάντοτε στη Χάρη του Αγίου γινόταν αλλά και γίνεται πανηγύρι. Ήταν ευκαιρία τις παλιότερες εποχές, νέοι και νέες να γνωρισθούν, να χορέψουν και να γλεντήσουν.

Τα υπόλοιπα βέβαια ακολουθούσαν, κρυφά ή φανερά. Ας υποθέσουμε ότι ήταν ένα νυφοπάζαρο για ενδιαφερόμενους και φυσικά ενδιαφερόμενες. Στο νησί μας τιμάται ιδιαίτερα η μνήμη του και στα κρητικά γλέντια οι μαντινάδες είναι χαρακτηριστικές και αρκετά αποκαλυπτικές όπως βλέπουμε:

“Τ’ Αγιού Παντελεήμονα

σ’ αγάπησα κερά μου

και τον Δεκαπενταύγουστο

σ’ έβαλα στην καρδιά μου” Υπάρχουν όμως και οι βιαστικοί που επιθυμούν να δεθούν χειροπόδαρα με τα δεσμά του γάμου:

“Τ’ Αγιού Παντελεήμονα

τάσσω κερί-λιβάνι

ως το Δεκαπενταύγουστο

να βάλουμε στεφάνι”. Αλλά κι εκείνοι που παρακαλούν όλα να ευοδοθούν, πηγαίνοντας κατ’ ευχήν:

“Άγιε Παντελεήμονα

η Χάρη σου να πέψει

να μου γιατρέψεις το σεβντά

να μην κακοσυνέψει”.

Ο αείμνηστος λαογράφος μας Κωστής Φραγκούλης, ο οπίος μας άφησε μοναδικό έργο, με δύο τετράστιχά του, αμφισβητεί όπως όλα δείχνουν, τόσο την Ιατρική βοήθεια των γιατρών αλλά και των Αγίων θεραπευτών σε κάποιες παθήσεις, οι οποίοι θέλουν άλλου είδους ιατρική αγωγή αλλά και παρακολούθηση:

“Πέντε γιατροί μου είπανε,

πήγαινε στη δουλειά σου,

το φάρμακό μου βρίσκεται

μόνο στην αγκαλιά σου”. Και συνεχίζει:

“Γιατροί δε με γιατρεύουνε

Άγιοι δε βοηθούνε,

μόνο τα ζαχαρένια σου,

ματάκια, σαν με δούνε”.

Είναι σίγουρο όταν κανείς φθάνει σ’ αυτή την κατάσταση ούτε γιατροί καθηγητές, ούτε Άγιοι θεραπευτές μπορούν να τον βοηθήσουν!

Άγιος Παντελεήμονας! Ένα κομμάτι της ιστορίας του Μεγάλου Κάστρου. Ο Ιερός Ναός που δέθηκε με την ελπίδα και την παρηγοριά, τα τάματα και τις προσευχές των ασθενών και των οικογενειών τους για ταχεία ανάρρωση. Το Νοέμβριο του 1895 είχαν περατωθεί οι εργασίες του Πανάνειου Δημοτικού Νοσοκομείου και μετά από λίγους μήνες θεμελιώθηκε το παρεκκλήσιο του ιδρύματος αυτού προς τιμή του Αγίου Παντελεήμονα. Η θεμελίωσή του έγινε στις 18 Φεβρουαρίου 1896 και τα εγκαίνια τελέστηκαν από τον μητροπολίτη Κρήτης Ευμένιο Ξηρουδάκη στις 10 Φεβρουαρίου 1902. Σύμφωνα με το δωρητήριο συμβόλαιο με το οποίο παραχωρήθηκε το νοσοκομείο, από τους κτήτορες Πανανό και Αθηνά Θεοδουλάκη στον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό του Αγίου Μηνά, ααναφέρεται να λειτουργείται ο Ιερός Ναός τόσο την 10 Φεβρουαρίου, όσο και την 27 Ιουλίου, ημέρα εορτής του Αγίου με επιμνημόσυνη δέηση υπέρ των κτητόρων, ευεργετών, δωρητών και αφιερωτών αυτού!

Τέτοιες μέρες λοιπόν… και συγκεκριμένα Τρίτη 28η Ιουλίου 1920, η καθημερινή ηρακλειώτικη εφημερίδα “Νέα Εφημερίς” μας ενημερώνει δίνοντάς μας  μια εικόνα εκείνης της εποχής, για το Μεγάλο Κάστρο, τότε που το πλήθος των πιστών συνέρρεε στον Άγιο Παντελεήμονα, τότε που η ηρεμία και η γλυκύτητα του καιρού ωθούσε του Καστρινούς στο Μπεντενάκι, στις Τρεις Καμάρες, στον Άη Γιάννη αλλά και σε διάφορα συγγενικά ή φιλικά μετόχια:

“-Χθες, εορτήν του Αγίου-ιατρού ιαματικού Παντελεήμονος, εώρταζεν ο επ’ ονόματι του ναΐσκος του Πανανείου Νοσοκομείου.

-Πλήθος άπειρον κόσμου ιδίως εξ εκείνων οι οποίοι είχον να ικετεύσουν τον θαυματουργόν Άγιον δια ασθενή πρόσωπά των, κατέκλυσεν τον ναόν και το περίβολόν του, τον ευρισκόμεν εις το μέσον του Νοσοκομείου.

-Είναι η εορτή των αρρώστων που με τα χλωμά ισχνά πρόσωπα και τα κοκκαλιάρικα σώματα, παρακολουθούν απ’ τα παράθυρα με ευλάβεια και με κάποια μακρυνή σιωπηλή προσδοκία, την μυσταγωγία που τελείται απο κάτω τους, και αντιλαμβάνονται τας δεήσεις που με το λιβανωτό αναβαίνουν ψηλά στο θρόνο του Θεού των Καλών και Δικαίων.

-Η ηρεμία και η γλυκύτης του καιρού της Κυριακής, έδωσε μεγάλην κίνησιν εις τα κέντρα μας.

-Στο Μπεντενάκι ο επ’ ολίγον δυστυχώς κοπάσας άνεμος, έκαμε τους περιπατητάς να απατηθούν και να τρέξουν αθρόοι στο προσφιλές κέντρον των.

-Όταν όμως επανήλθε με τα νυκτερινά ρίγη του, το Μπεντενάκι έμεινε πάλιν έρημο, με τους ολιγίστους καθιερωμένους φίλους του, που δεν το εγκαταλείπουν ποτέ.

-Δηλαδή, τα  μπαγκάκια, τα τραπέζια και τις καρέκλες, με πού και πού κανένα αφηρημένον ονειροπόλο.

-Στις “Τρεις Καμάρες όμως η κίνησις διήρεσε ως την νύκτα.

-Αρκετοί όμιλοι περιπατητών εις το Πάρκο παρέτειναν την κίνησιν ως τα μεσάνυκτα σχεδόν.

-Επίσης δεν ήσαν ολίγοι οι επιδραμόντες εις εξοχάς και συγγενικά ή φιλικά μετόχια.

-Ο Άη Γιάννης όπως πάντοτε έχει την πρώτην 

Από τις πιο οδυνηρές εμπειρίες του χρόνου κατά το μήνα Ιούλιο κυρίως είναι οι αρρώστιες, προπαντός οι θέρμες, η ελονοσία. Οι Άγιοι θεραπευτές που συμπαραστέκονται στους ανθρώπους και τους γιατρεύουν από τις αρρώστιες που αυτή την εποχή φουντώνουν, για το μήνα που προαναφέραμε, είναι οι εξής: Την 1η Ιουλίου οι Άγιοι Ανάργυροι Κοσμάς και Δαμιανός, γιατροί και οι δύο:

“Αγιοι Ανάργυροι και θαυματουργοί, δωρεάν ελάβατε, δωρεάν δότε ημίν” ακούμε στην εκκλησία μας.

Στις 26 Ιουλίου  είναι η Αγία Παρασκευή, προστατεύοντας τα μάτια των ανθρώπων. Πράγματι αυτή την εποχή εξαιτίας του αλωνίσματος, του λιχνίσματος, του ήλιου και γενικότερα της κάψας τα μάτια υποφέρουν ιδιαίτερα.

Στις 27 Ιουλίου έχουμε τον Άγιο Μεγαλομάρτυρα και Ιαματικό Παντελεήμονα που γιατρεύει αρρώστιες και αναπηρίες: “Κουτσοί, στραβοί στον Άγιο Παντελεήμονα” όπως θέλει και ο λαός μας. Στην περίπτωση αυτών των Αγίων θεραπευτών, δύο πράγματα έχουν ενδιαφέρον να εξετάσει κανείς. Πρώτο πώς συνδέονται οι Άγιοι αυτοί στο μυαλό των ανθρώπων με το συγκεκριμένο θεραπευτικό έργο που επιτελούν και δεύτερο με ποια μέσα πετυχαίνεται η θεραπεία.

Στην πρώτη περίπτωση καθοριστικό ρόλο παίζει το συναξάρι του Αγίου, όπου αναφέρονται ο βίος και τα έργα του και στη δεύτερη το πώς πετυχαίνεται η θεραπεία ή μάλλον πως μεταδίδεται η Χάρη του Αγίου στον κάθε ασθενή.  Ιδιαίτερα δημοφιλής ο Άγιος Παντελεήμων, με πολλούς ναούς αφιερωμένους στη Χάρη του, με πανηγύρια και κουρμπάνια (διανομή ευλογημένων σφαγίων). Αποκεφαλίστηκε το 305.

Μέσα του καλοκαιριού η γιορτή του δίνει την ευκαιρία να βρεθούν οι άνθρωποι να πάνε στα χωριά τους, να επιστρέψουν οι ξενιτεμένοι και να σμίξουν με τους δικούς τους. Πάντοτε στη Χάρη του Αγίου γινόταν αλλά και γίνεται πανηγύρι. Ήταν ευκαιρία τις παλιότερες εποχές, νέοι και νέες να γνωρισθούν, να χορέψουν και να γλεντήσουν.

Τα υπόλοιπα βέβαια ακολουθούσαν, κρυφά ή φανερά. Ας υποθέσουμε ότι ήταν ένα νυφοπάζαρο για ενδιαφερόμενους και φυσικά ενδιαφερόμενες. Στο νησί μας τιμάται ιδιαίτερα η μνήμη του και στα κρητικά γλέντια οι μαντινάδες είναι χαρακτηριστικές και αρκετά αποκαλυπτικές όπως βλέπουμε:

“Τ’ Αγιού Παντελεήμονα

σ’ αγάπησα κερά μου

και τον Δεκαπενταύγουστο

σ’ έβαλα στην καρδιά μου” Υπάρχουν όμως και οι βιαστικοί που επιθυμούν να δεθούν χειροπόδαρα με τα δεσμά του γάμου:

“Τ’ Αγιού Παντελεήμονα

τάσσω κερί-λιβάνι

ως το Δεκαπενταύγουστο

να βάλουμε στεφάνι”. Αλλά κι εκείνοι που παρακαλούν όλα να ευοδοθούν, πηγαίνοντας κατ’ ευχήν:

“Άγιε Παντελεήμονα

η Χάρη σου να πέψει

να μου γιατρέψεις το σεβντά

να μην κακοσυνέψει”.

Ο αείμνηστος λαογράφος μας Κωστής Φραγκούλης, ο οπίος μας άφησε μοναδικό έργο, με δύο τετράστιχά του, αμφισβητεί όπως όλα δείχνουν, τόσο την Ιατρική βοήθεια των γιατρών αλλά και των Αγίων θεραπευτών σε κάποιες παθήσεις, οι οποίοι θέλουν άλλου είδους ιατρική αγωγή αλλά και παρακολούθηση:

“Πέντε γιατροί μου είπανε,

πήγαινε στη δουλειά σου,

το φάρμακό μου βρίσκεται

μόνο στην αγκαλιά σου”. Και συνεχίζει:

“Γιατροί δε με γιατρεύουνε

Άγιοι δε βοηθούνε,

μόνο τα ζαχαρένια σου,

ματάκια, σαν με δούνε”.

Είναι σίγουρο όταν κανείς φθάνει σ’ αυτή την κατάσταση ούτε γιατροί καθηγητές, ούτε Άγιοι θεραπευτές μπορούν να τον βοηθήσουν!

Άγιος Παντελεήμονας! Ένα κομμάτι της ιστορίας του Μεγάλου Κάστρου. Ο Ιερός Ναός που δέθηκε με την ελπίδα και την παρηγοριά, τα τάματα και τις προσευχές των ασθενών και των οικογενειών τους για ταχεία ανάρρωση. Το Νοέμβριο του 1895 είχαν περατωθεί οι εργασίες του Πανάνειου Δημοτικού Νοσοκομείου και μετά από λίγους μήνες θεμελιώθηκε το παρεκκλήσιο του ιδρύματος αυτού προς τιμή του Αγίου Παντελεήμονα. Η θεμελίωσή του έγινε στις 18 Φεβρουαρίου 1896 και τα εγκαίνια τελέστηκαν από τον μητροπολίτη Κρήτης Ευμένιο Ξηρουδάκη στις 10 Φεβρουαρίου 1902. Σύμφωνα με το δωρητήριο συμβόλαιο με το οποίο παραχωρήθηκε το νοσοκομείο, από τους κτήτορες Πανανό και Αθηνά Θεοδουλάκη στον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό του Αγίου Μηνά, ααναφέρεται να λειτουργείται ο Ιερός Ναός τόσο την 10 Φεβρουαρίου, όσο και την 27 Ιουλίου, ημέρα εορτής του Αγίου με επιμνημόσυνη δέηση υπέρ των κτητόρων, ευεργετών, δωρητών και αφιερωτών αυτού!

Τέτοιες μέρες λοιπόν… και συγκεκριμένα Τρίτη 28η Ιουλίου 1920, η καθημερινή ηρακλειώτικη εφημερίδα “Νέα Εφημερίς” μας ενημερώνει δίνοντάς μας  μια εικόνα εκείνης της εποχής, για το Μεγάλο Κάστρο, τότε που το πλήθος των πιστών συνέρρεε στον Άγιο Παντελεήμονα, τότε που η ηρεμία και η γλυκύτητα του καιρού ωθούσε του Καστρινούς στο Μπεντενάκι, στις Τρεις Καμάρες, στον Άη Γιάννη αλλά και σε διάφορα συγγενικά ή φιλικά μετόχια:

“-Χθες, εορτήν του Αγίου-ιατρού ιαματικού Παντελεήμονος, εώρταζεν ο επ’ ονόματι του ναΐσκος του Πανανείου Νοσοκομείου.

-Πλήθος άπειρον κόσμου ιδίως εξ εκείνων οι οποίοι είχον να ικετεύσουν τον θαυματουργόν Άγιον δια ασθενή πρόσωπά των, κατέκλυσεν τον ναόν και το περίβολόν του, τον ευρισκόμεν εις το μέσον του Νοσοκομείου.

-Είναι η εορτή των αρρώστων που με τα χλωμά ισχνά πρόσωπα και τα κοκκαλιάρικα σώματα, παρακολουθούν απ’ τα παράθυρα με ευλάβεια και με κάποια μακρυνή σιωπηλή προσδοκία, την μυσταγωγία που τελείται απο κάτω τους, και αντιλαμβάνονται τας δεήσεις που με το λιβανωτό αναβαίνουν ψηλά στο θρόνο του Θεού των Καλών και Δικαίων.

-Η ηρεμία και η γλυκύτης του καιρού της Κυριακής, έδωσε μεγάλην κίνησιν εις τα κέντρα μας.

-Στο Μπεντενάκι ο επ’ ολίγον δυστυχώς κοπάσας άνεμος, έκαμε τους περιπατητάς να απατηθούν και να τρέξουν αθρόοι στο προσφιλές κέντρον των.

-Όταν όμως επανήλθε με τα νυκτερινά ρίγη του, το Μπεντενάκι έμεινε πάλιν έρημο, με τους ολιγίστους καθιερωμένους φίλους του, που δεν το εγκαταλείπουν ποτέ.

-Δηλαδή, τα  μπαγκάκια, τα τραπέζια και τις καρέκλες, με πού και πού κανένα αφηρημένον ονειροπόλο.

-Στις “Τρεις Καμάρες όμως η κίνησις διήρεσε ως την νύκτα.

-Αρκετοί όμιλοι περιπατητών εις το Πάρκο παρέτειναν την κίνησιν ως τα μεσάνυκτα σχεδόν.

-Επίσης δεν ήσαν ολίγοι οι επιδραμόντες εις εξοχάς και συγγενικά ή φιλικά μετόχια.

-Ο Άη Γιάννης όπως πάντοτε έχει την πρώτην συγκέντρωσιν εκδρομέων”.

Διαφορετικές εκε του χρόνου κατά το μήνα Ιούλιο κυρίως είναι οι αρρώστιες, προπαντός οι θέρμες, η ελονοσία. Οι Άγιοι θεραπευτές που συμπαραστέκονται στους ανθρώπους και τους γιατρεύουν από τις αρρώστιες που αυτή την εποχή φουντώνουν, για το μήνα που προαναφέραμε, είναι οι εξής: Την 1η Ιουλίου οι Άγιοι Ανάργυροι Κοσμάς και Δαμιανός, γιατροί και οι δύο:

“Αγιοι Ανάργυροι και θαυματουργοί, δωρεάν ελάβατε, δωρεάν δότε ημίν” ακούμε στην εκκλησία μας.

Στις 26 Ιουλίου  είναι η Αγία Παρασκευή, προστατεύοντας τα μάτια των ανθρώπων. Πράγματι αυτή την εποχή εξαιτίας του αλωνίσματος, του λιχνίσματος, του ήλιου και γενικότερα της κάψας τα μάτια υποφέρουν ιδιαίτερα.

Στις 27 Ιουλίου έχουμε τον Άγιο Μεγαλομάρτυρα και Ιαματικό Παντελεήμονα που γιατρεύει αρρώστιες και αναπηρίες: “Κουτσοί, στραβοί στον Άγιο Παντελεήμονα” όπως θέλει και ο λαός μας. Στην περίπτωση αυτών των Αγίων θεραπευτών, δύο πράγματα έχουν ενδιαφέρον να εξετάσει κανείς. Πρώτο πώς συνδέονται οι Άγιοι αυτοί στο μυαλό των ανθρώπων με το συγκεκριμένο θεραπευτικό έργο που επιτελούν και δεύτερο με ποια μέσα πετυχαίνεται η θεραπεία.

Στην πρώτη περίπτωση καθοριστικό ρόλο παίζει το συναξάρι του Αγίου, όπου αναφέρονται ο βίος και τα έργα του και στη δεύτερη το πώς πετυχαίνεται η θεραπεία ή μάλλον πως μεταδίδεται η Χάρη του Αγίου στον κάθε ασθενή.  Ιδιαίτερα δημοφιλής ο Άγιος Παντελεήμων, με πολλούς ναούς αφιερωμένους στη Χάρη του, με πανηγύρια και κουρμπάνια (διανομή ευλογημένων σφαγίων). Αποκεφαλίστηκε το 305.

Μέσα του καλοκαιριού η γιορτή του δίνει την ευκαιρία να βρεθούν οι άνθρωποι να πάνε στα χωριά τους, να επιστρέψουν οι ξενιτεμένοι και να σμίξουν με τους δικούς τους. Πάντοτε στη Χάρη του Αγίου γινόταν αλλά και γίνεται πανηγύρι. Ήταν ευκαιρία τις παλιότερες εποχές, νέοι και νέες να γνωρισθούν, να χορέψουν και να γλεντήσουν.

Τα υπόλοιπα βέβαια ακολουθούσαν, κρυφά ή φανερά. Ας υποθέσουμε ότι ήταν ένα νυφοπάζαρο για ενδιαφερόμενους και φυσικά ενδιαφερόμενες. Στο νησί μας τιμάται ιδιαίτερα η μνήμη του και στα κρητικά γλέντια οι μαντινάδες είναι χαρακτηριστικές και αρκετά αποκαλυπτικές όπως βλέπουμε:

“Τ’ Αγιού Παντελεήμονα

σ’ αγάπησα κερά μου

και τον Δεκαπενταύγουστο

σ’ έβαλα στην καρδιά μου” Υπάρχουν όμως και οι βιαστικοί που επιθυμούν να δεθούν χειροπόδαρα με τα δεσμά του γάμου:

“Τ’ Αγιού Παντελεήμονα

τάσσω κερί-λιβάνι

ως το Δεκαπενταύγουστο

να βάλουμε στεφάνι”. Αλλά κι εκείνοι που παρακαλούν όλα να ευοδοθούν, πηγαίνοντας κατ’ ευχήν:

“Άγιε Παντελεήμονα

η Χάρη σου να πέψει

να μου γιατρέψεις το σεβντά

να μην κακοσυνέψει”.

Ο αείμνηστος λαογράφος μας Κωστής Φραγκούλης, ο οπίος μας άφησε μοναδικό έργο, με δύο τετράστιχά του, αμφισβητεί όπως όλα δείχνουν, τόσο την Ιατρική βοήθεια των γιατρών αλλά και των Αγίων θεραπευτών σε κάποιες παθήσεις, οι οποίοι θέλουν άλλου είδους ιατρική αγωγή αλλά και παρακολούθηση:

“Πέντε γιατροί μου είπανε,

πήγαινε στη δουλειά σου,

το φάρμακό μου βρίσκεται

μόνο στην αγκαλιά σου”. Και συνεχίζει:

“Γιατροί δε με γιατρεύουνε

Άγιοι δε βοηθούνε,

μόνο τα ζαχαρένια σου,

ματάκια, σαν με δούνε”.

Είναι σίγουρο όταν κανείς φθάνει σ’ αυτή την κατάσταση ούτε γιατροί καθηγητές, ούτε Άγιοι θεραπευτές μπορούν να τον βοηθήσουν!

Άγιος Παντελεήμονας! Ένα κομμάτι της ιστορίας του Μεγάλου Κάστρου. Ο Ιερός Ναός που δέθηκε με την ελπίδα και την παρηγοριά, τα τάματα και τις προσευχές των ασθενών και των οικογενειών τους για ταχεία ανάρρωση. Το Νοέμβριο του 1895 είχαν περατωθεί οι εργασίες του Πανάνειου Δημοτικού Νοσοκομείου και μετά από λίγους μήνες θεμελιώθηκε το παρεκκλήσιο του ιδρύματος αυτού προς τιμή του Αγίου Παντελεήμονα. Η θεμελίωσή του έγινε στις 18 Φεβρουαρίου 1896 και τα εγκαίνια τελέστηκαν από τον μητροπολίτη Κρήτης Ευμένιο Ξηρουδάκη στις 10 Φεβρουαρίου 1902. Σύμφωνα με το δωρητήριο συμβόλαιο με το οποίο παραχωρήθηκε το νοσοκομείο, από τους κτήτορες Πανανό και Αθηνά Θεοδουλάκη στον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό του Αγίου Μηνά, ααναφέρεται να λειτουργείται ο Ιερός Ναός τόσο την 10 Φεβρουαρίου, όσο και την 27 Ιουλίου, ημέρα εορτής του Αγίου με επιμνημόσυνη δέηση υπέρ των κτητόρων, ευεργετών, δωρητών και αφιερωτών αυτού!

Τέτοιες μέρες λοιπόν… και συγκεκριμένα Τρίτη 28η Ιουλίου 1920, η καθημερινή ηρακλειώτικη εφημερίδα “Νέα Εφημερίς” μας ενημερώνει δίνοντάς μας  μια εικόνα εκείνης της εποχής, για το Μεγάλο Κάστρο, τότε που το πλήθος των πιστών συνέρρεε στον Άγιο Παντελεήμονα, τότε που η ηρεμία και η γλυκύτητα του καιρού ωθούσε του Καστρινούς στο Μπεντενάκι, στις Τρεις Καμάρες, στον Άη Γιάννη αλλά και σε διάφορα συγγενικά ή φιλικά μετόχια:

“-Χθες, εορτήν του Αγίου-ιατρού ιαματικού Παντελεήμονος, εώρταζεν ο επ’ ονόματι του ναΐσκος του Πανανείου Νοσοκομείου.

-Πλήθος άπειρον κόσμου ιδίως εξ εκείνων οι οποίοι είχον να ικετεύσουν τον θαυματουργόν Άγιον δια ασθενή πρόσωπά των, κατέκλυσεν τον ναόν και το περίβολόν του, τον ευρισκόμεν εις το μέσον του Νοσοκομείου.

-Είναι η εορτή των αρρώστων που με τα χλωμά ισχνά πρόσωπα και τα κοκκαλιάρικα σώματα, παρακολουθούν απ’ τα παράθυρα με ευλάβεια και με κάποια μακρυνή σιωπηλή προσδοκία, την μυσταγωγία που τελείται απο κάτω τους, και αντιλαμβάνονται τας δεήσεις που με το λιβανωτό αναβαίνουν ψηλά στο θρόνο του Θεού των Καλών και Δικαίων.

-Η ηρεμία και η γλυκύτης του καιρού της Κυριακής, έδωσε μεγάλην κίνησιν εις τα κέντρα μας.

-Στο Μπεντενάκι ο επ’ ολίγον δυστυχώς κοπάσας άνεμος, έκαμε τους περιπατητάς να απατηθούν και να τρέξουν αθρόοι στο προσφιλές κέντρον των.

-Όταν όμως επανήλθε με τα νυκτερινά ρίγη του, το Μπεντενάκι έμεινε πάλιν έρημο, με τους ολιγίστους καθιερωμένους φίλους του, που δεν το εγκαταλείπουν ποτέ.

-Δηλαδή, τα  μπαγκάκια, τα τραπέζια και τις καρέκλες, με πού και πού κανένα αφηρημένον ονειροπόλο.

-Στις “Τρεις Καμάρες όμως η κίνησις διήρεσε ως την νύκτα.

-Αρκετοί όμιλοι περιπατητών εις το Πάρκο παρέτειναν την κίνησιν ως τα μεσάνυκτα σχεδόν.

-Επίσης δεν ήσαν ολίγοι οι επιδραμόντες εις εξοχάς και συγγενικά ή φιλικά μετόχια.

-Ο Άη Γιάννης όπως πάντοτε έχει την πρώτην συγκέντρωσιν εκδρομέων”.