Κραυγή αγωνίας προς την Πολιτεία από τον αγροτικό κόσμο για τα προβλήματα του κλάδου τους»

 Σύμφωνα με ενημέρωση από αγρότες, σε απογοήτευση και απόγνωση βρίσκονται στην πλειονότητά τους, εξαιτίας των ανυπέρβλητων προβλημάτων που αντιμετωπίζουν. Όπως χαρακτηριστικά δηλώνουν, ο πρωτογενής τομέας παραγωγής βρίσκεται ενώπιον της μεγαλύτερης κρίσης των τελευταίων ετών με την οικονομική κατάρρευση των παραγωγών αλλά και των συναφών επαγγελμάτων του πρωτογενή τομέα να είναι προ των πυλών. 

Σύμφωνα με τα λεγόμενά τους, η παραγωγή προϊόντων καθίσταται αδύνατη, λόγω της εκτόξευσης των τιμών σε γεωργικά εφόδια, σε ζωοτροφές, στο ρεύμα και στα καύσιμα. Σε πολλές περιπτώσεις οι αυξήσεις των τιμών ξεπερνούν το 100% σε σχέση με τιμές προηγούμενων ετών και όπως είναι φανερό αυτό το κόστος δεν μπορεί να μετακυλιστεί στη λιανική τιμή πώλησης των αγροτικών προϊόντων. Και σαν να μην έφταναν όλα αυτά, ήρθε η αλλαγή της ΚΑΠ (Κοινής Αγροτικής Πολιτικής) να προστεθεί στο κάδρο με τη δραματική μείωση των άμεσων ενισχύσεων. 

Όλα αυτά καθιστούν πλέον τις γεωργικές και κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις ασύμφορες με επικείμενη επίπτωση την εγκατάλειψή τους. Πλέον τίθεται θέμα επιβίωσης για τον πρωτογενή τομέα παραγωγής με την προοπτική στήριξής του επιτακτική. Οι παραγωγοί καλούν την Πολιτεία να λάβει όλα τα απαιτούμενα μέτρα, ώστε να αναστραφεί η πορεία προς την καταστροφή. 

Την καθιστούν κοινωνό της απόγνωσης και του αδιεξόδου στο οποίο έχουν περιέλθει, περιμένοντας πλέον τη στήριξή της. Για τον λόγο αυτό κάνουν μια σειρά προτάσεων, ελπίζοντας να ληφθούν σοβαρά υπ’ όψιν. Πιο συγκεκριμένα, ζητούν να μειωθούν οι φόροι στην ενέργεια και οι φορολογικοί συντελεστές στα αγροτικά προϊόντα. Ζητούν ακόμη να δοθεί έκτακτη ενίσχυση για την αγορά λιπασμάτων, ζωοτροφών και γεωργικών εφοδίων αντιστοίχως ανάλογη με την αύξηση του κόστους παραγωγής. 

Διεκδικούν επιστροφή του ειδικού φόρου πετρελαίου και ενεργοποίηση του ταμείου εγγυήσεων αγροτικής ανάπτυξης. Επιπροσθέτως, ζητούν τη στήριξη του πρωτογενή τομέα παραγωγής μέσω του ταμείου ανάκαμψης, καθώς και να καταργηθεί άμεσα η ρήτρα αναπροσαρμογής στο αγροτικό ρεύμα. Όπως χαρακτηριστικά τονίζουν, οι έκτακτες καταστάσεις απαιτούν έκτακτες λύσεις, γι αυτό και καλούν όλους τους αρμόδιους να σταθούν στο ύψος των περιστάσεων και να δώσουν λύσεις στο μείζον αυτό πρόβλημα που ταλανίζει τον αγροτικό κόσμο.

Με δεδομένα όλα τα παραπάνω,

Ερωτώνται οι κ. κ. Υπουργοί:

1. Σε ποιες ενέργειες προτίθεστε να προβείτε, προκειμένου να φροντίσετε και να στηρίξετε τον αγροτικό κόσμο, ώστε να ξεπεράσει τα ζωτικά προβλήματα που αντιμετωπίζει;

2. Προτίθεσθε άμεσα να προβείτε σε ενέργειες ή μέτρα στήριξης των αγροτών, λαμβάνοντας σοβαρά υπ’ όψιν σας τις προτάσεις και υποδείξεις τους;

3. Δεδομένου ότι η απόγνωση, η απογοήτευση και το οικονομικό αδιέξοδο δεν είναι καλοί σύμβουλοι και κατ’ επέκτασιν η αντίδραση ενός χρεοκοπημένου και απογοητευμένου ανθρώπου δεν μπορεί να προβλεφθεί, τι προτίθεσθε να κάνετε, προκειμένου να μην οδηγηθούμε σε κοινωνικά αδιέξοδα και αναταραχές;

4. Συνειδητοποιείτε ότι εγκαταλείποντας στην τύχη του τον πρωτογενή τομέα παραγωγής, εξωθείτε σε παραίτηση πολλούς Έλληνες αγρότες με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την αυτάρκεια της χώρας σε γεωργικά προϊόντα;

Οι ερωτώντες Βουλευτές ΑΒΔΕΛΑΣ ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΧΗΤΑΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ

Απάντηση στην υπ΄αριθμ. 4416/5-4-2022 Ερώτηση

Σχετικά με την παραπάνω Ερώτηση που κατέθεσαν οι Βουλευτές κ.κ. Απ. Αβδελάς και Κων. Χήτας, για τα θέματα της αρμοδιότητάς μας, σας πληροφορούμε τα εξής:

Η πολιτεία, η κυβέρνηση και το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, τόσο κατά την πρωτόγνωρη υγειονομική κρίση όσο και κατά τη γεωπολιτική και ενεργειακή κρίση που μαίνεται σήμερα, στέκεται δίπλα στους αγρότες με στόχο να μην μείνει ουδείς Έλληνας παραγωγός απροστάτευτος απέναντι στις συνέπειες οποιασδήποτε κρίσης ανακύπτει.

Το Υπουργείο μας, αναγνωρίζοντας το μεγάλο βάρος που κουβαλούν οι Έλληνες κτηνοτρόφοι εξαιτίας της αύξησης του κόστους των αγροτικών εφοδίων και της ενέργειας, θα εξαντλήσει κάθε περιθώριο που υπάρχει για ενίσχυση, λαμβάνοντας πάντα υπόψιν τα δημοσιονομικά δεδομένα.

Σε αυτό το πλαίσιο, ως Κυβέρνηση, προχωρήσαμε σε στοχευμένες παρεμβάσεις για τη στήριξη των τομέων της πρωτογενούς παραγωγής που πλήττονται περισσότερο.

Α. Στον τομέα των ζωοτροφών:

· Προκειμένου να στηριχθούν οι κτηνοτρόφοι για την αγορά ζωοτροφών, με το άρθρο 61 του Ν. 4919/2022 (ΦΕΚ Α’ 71/7.4.2022) προβλέψαμε τη χορήγηση ενίσχυσης σε επιχειρήσεις κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων σε ποσοστό 2% επί του τζίρου τους, με σχετική πρόβλεψη ότι, τα χρήματα της ενίσχυσης είναι ακατάσχετα και αφορολόγητα.

· Μειώσαμε ήδη από τον Οκτώβριο 2021 τον ΦΠΑ των ζωοτροφών που προορίζονται για ζωική παραγωγή από το 13% στο 6%.

· Εντάσσουμε στο Μεταφορικό Ισοδύναμο τη μεταφορά ζωοτροφών στην Κρήτη για το έτος 2022 και αυξάνουμε κατά 50% το πρόγραμμα των μικρών νησιών του Αιγαίου για τη μεταφορά ζωοτροφών.

Β. Στον τομέα των λιπασμάτων:

· Προς την κατεύθυνση της μείωσης του κόστους παραγωγής για τους αγρότες, με το άρθρο 51 του Ν. 4916/2022 (ΦΕΚ Α΄/28.3.2022) προχωρήσαμε στη μείωση του ΦΠΑ στα λιπάσματα από το 13% στο υπερμειωμένο 6%.

Γ. Στον τομέα των καυσίμων:

· Με το άρθρο 50 του Ν. 4916/2022 (ΦΕΚ Α΄65/28.3.2022) προβλέψαμε το μέτρο της επιστροφής του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης για το αγροτικό πετρέλαιο για το 2022.

Το μέτρο αφορά όλους τους κατά κύριο επάγγελμα αγρότες και ο προϋπολογισμός του υπολογίζεται στα 60 εκατ. €. Το ύψος της επιστροφής θα οριοθετείται από τον αριθμό των

στρεμμάτων και το είδος καλλιέργειας όπως δηλώνεται στο ΟΣΔΕ, σε συνδυασμό με τα τιμολόγια αγοράς πετρελαίου κίνησης, όπως θα δηλωθούν από το δίκτυο εμπορίας καυσίμων στη φορολογική αρχή (Mydata). Επιπλέον, θα ληφθεί υπόψη και το ύψος των δηλωθέντων εσόδων από παραγωγή των ετών 2019, 2020, 2021.

· Επιπρόσθετα, στον ίδιο νόμο (Ν. 4916/2022, ΦΕΚ Α΄65/28.3.2022) συμπεριλήφθηκαν δύο επιπλέον παρεμβάσεις για την ελάφρυνση του αυξημένου κόστους ενέργειας, από τις οποίες επωφελούνται και οι αγρότες ως φυσικά πρόσωπα. Συγκεκριμένα:

α) Με το άρθρο 81 προβλέψαμε την κάρτα καυσίμων, δηλαδή την επιδότηση του πετρελαίου κίνησης για τους μήνες Απρίλιο, Μάιο και Ιούνιο, καθώς μέσα στους δικαιούχους είναι και οι ελεύθεροι επαγγελματίες, συμπεριλαμβανομένων των αγροτών, οι οποίοι μπορούν να κάνουν χρήση του συγκεκριμένου μέτρου για τα οχήματά τους, εφόσον πληρούν τα προβλεπόμενα κριτήρια.

β) Με το άρθρο 82 προβλέψαμε την επιδότηση στην τιμή της πώλησης του πετρελαίου που θα γίνεται στην πηγή (στην αντλία) για τον μήνα Απρίλιο και αφορά όλους τους αγρότες οι οποίοι χρησιμοποιούν το πετρέλαιο κίνησης.

Δ. Στον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας:

· Υπογράψαμε, από κοινού με τους Υπουργούς Οικονομικών και Περιβάλλοντος & Ενέργειας, την αριθ. ΥΠΕΝ/ΔΗΕ/13046/455/10-2-2022 απόφαση (Β΄560) «Χορήγηση επιδότησης, από το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης, της τιμολογητέας κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας καταναλωτών ηλεκτρικής ενέργειας με παροχές αγροτικής χρήσης» για την κάλυψη του 80% της ρήτρας αναπροσαρμογής στα τιμολόγια ηλεκτρικού ρεύματος αγροτικής χρήσης για την περίοδο από Αύγουστο έως και Δεκέμβριο 2021, ύψους 50 εκατ. ευρώ.

· Από τον Ιανουάριο 2022 προβλέψαμε επιδότηση για τα αγροτικά τιμολόγια. Μάλιστα, για τον Απρίλιο, η επιδότηση ρεύματος διπλασιάζεται ώστε να καλύπτει περίπου το 50% της αύξησης, φθάνοντας τα 130 ευρώ.

· Περαιτέρω, για τη μέση τάση και συγκεκριμένα για τις αγροτικές επιχειρήσεις, προβλέψαμε την αναστολή από 1 Νοεμβρίου 2021 έως και τις 31 Μαρτίου 2022, με δυνατότητα παράτασης, της καταβολής χρεώσεων Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας (ΥΚΩ).

· Επίσης, από 5/8/2021 η ΔΕΗ παρέχει έκπτωση ενέργειας που ανέρχεται σε 50% στα αγροτικά τιμολόγια.

Επιπρόσθετα, με το άρθρο 87 του Ν. 4916/2022 (ΦΕΚ Α΄65/28.3.2022) λάβαμε έκτακτα μέτρα για την εξασφάλιση της επάρκειας ζωοτροφών και την αποφυγή αθέμιτων εμπορικών πρακτικών.

Ειδικότερα, νομοθετήσαμε τη δημιουργία συστήματος υποχρεωτικής καταγραφής για τα αποθέματα γεωργικών προϊόντων, ώστε να αποφευχθούν τα φαινόμενα κερδοσκοπίας και παραπλάνησης για την κατάσταση της αγοράς αλλά και να εξασφαλισθεί η επισιτιστική επάρκεια της Χώρας μας.

Μάλιστα, στις 4.4.2022 εκδόθηκε η σχετική κοινή υπουργική απόφαση, υπ’ αριθμ. 1368 (ΦΕΚ Β΄ 1549), με την οποία εξειδικεύτηκε όλη η διαδικασία σε σχέση με τη δήλωση αποθεμάτων γεωργικών προϊόντων και τροφίμων και ξεκίνησε άμεσα η καταγραφή τους, η οποία ολοκληρώθηκε σε πρώτο στάδιο και πλέον παρακολουθείται ανά 5 εργάσιμες ημέρες.

Σημειώνουμε ότι, τα απολογιστικά στοιχεία της πρώτης καταγραφής, επιβεβαιώνουν ότι υπάρχει πλήρης επάρκεια και αυτονομία σε τρόφιμα και εφόδια αγροτικής παραγωγής σε όλα τα επίπεδα επεξεργασίας. Ενδεικτικά, τα αποθέματα της χώρας σε ηλιέλαιο είναι 24,7 εκατ. λίτρα και επαρκούν για πέντε μήνες και σε σογιέλαιο είναι 20,6 εκατ. λίτρα και επαρκούν για εννέα μήνες, ακόμα κι αν δεν γίνει καμία εισαγωγή.

Όσον αφορά στην ανάπτυξη του πρωτογενούς τομέα, επισημαίνεται ότι, στο πλαίσιο του Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου της ΕΕ για την περίοδο 2021-2027, η Ελλάδα πέτυχε να διατηρήσει τους ίδιους σχεδόν πόρους για την ΚΑΠ 2021-2027, σε σχέση με την περίοδο 2014- 2020. Κατά συνέπεια, η Ελλάδα εξασφάλισε πόρους 19,362 δις ευρώ για την περίοδο 2021-2027, εκ των οποίων οι άμεσες ενισχύσεις ανέρχονται στο ποσό των 14, 529 δις. ευρώ.

Για τη στήριξη των γεωργών κατά την τρέχουσα περίοδο, σημειώνεται ότι, πέραν της βασικής ενίσχυσης και της «πράσινης ενίσχυσης», που ανέρχονται στο ποσό του 1,5 δις ευρώ ετησίως, το Υπουργείο μας, χορηγεί συνδεδεμένες ενισχύσεις για τη στήριξη συγκεκριμένων τομέων φυτικής και ζωικής παραγωγής. Το συνολικό ποσό για τη χορήγηση συνδεδεμένων ενισχύσεων για το έτος ενίσχυσης 2021 (οικονομικό έτος 2022) ανέρχεται σε 178.330.000 ευρώ, ενώ έχουν ήδη καταβληθεί οι συνδεδεμένες ενισχύσεις στον τομέα των οσπρίων για ανθρώπινη κατανάλωση, του σκληρού σίτου, του σπαραγγιού, των πρωτεϊνούχων κτηνοτροφικών ψυχανθών, των πρωτεϊνούχων σανοδοτικών ψυχανθών, των καρπών με κέλυφος και μήλων.

Ειδικότερα, στον τομέα των ζωοτροφών και συγκεκριμένα, στον τομέα των πρωτεϊνούχων καλλιεργειών, στις 23.03.2022 καταβλήθηκε σε 65.348 δικαιούχους στην καλλιέργεια πρωτεϊνούχων κτηνοτροφικών σανοδοτικών ψυχανθών ανήλθαν το ποσό των 23.604.211,98 ευρώ και σε 22.742 δικαιούχους στην καλλιέργεια πρωτεϊνούχων κτηνοτροφικών ψυχανθών ανήλθαν το ποσό των 6.114.622,45 ευρώ.

Επίσης, στις 20.04.2022 πραγματοποιήθηκε η πληρωμή, συνολικού ποσού 97.935.551,88 ευρώ, για τις εξής συνδεδεμένες ενισχύσεις:

· 51.557.374,37ευρώ σε 37.864 δικαιούχους στον τομέα του αιγοπροβείου κρέατος

· 33.030.827,45 ευρώ σε 8.734 δικαιούχους στον τομέα του βόειου κρέατος

· 5.186.643,95 ευρώ σε 5.469 δικαιούχους στην καλλιέργεια πορτοκαλιών προς χυμοποίηση

· 2.796.839,15 ευρώ σε 919 δικαιούχους στην καλλιέργεια βιομηχανικής τομάτας

· 2.711.910,75 ευρώ σε 8.031 δικαιούχους στην καλλιέργεια ροδάκινων προς χυμοποίηση

· 2.651.956,21 ευρώ σε 1.387 δικαιούχους στην καλλιέργεια σπόρων προς σπορά

Αναφέρουμε ότι, στο Συμβούλιο Υπουργών Γεωργίας και Αλιείας της Ε.Ε. που συνεδρίασε στις 21.3.2022, υποστηρίξαμε, μεταξύ άλλων, τα ακόλουθα:

· την αύξηση του ποσού του αποθεματικού κρίσης

· την ενεργοποίηση μέτρου με τη χρήση πόρων του πυλώνα 2

· την άρση κάθε εμποδίου στο ενδοκοινοτικό εμπόριο

· την αντιμετώπιση των φαινομένων κερδοσκοπίας

Ειδικότερα, η Ελλάδα ζήτησε:

· Να επιτραπεί στα κράτη μέλη να καταβάλλουν αυξημένο ποσοστό προκαταβολών άμεσων ενισχύσεων και πληρωμών ορισμένων μέτρων αγροτικής ανάπτυξης για να βελτιωθεί η ταμειακή ρευστότητα των Ελλήνων γεωργών.

Η Επιτροπή ανταποκρίθηκε θετικά και πρόσφατα παρουσίασε νομοθετική πρόταση για την εν λόγω παρέκκλιση, στο πλαίσιο της οποίας θα είναι δυνατή η αύξηση του ποσοστού των προκαταβολών άμεσων ενισχύσεων από 50% σε 70% και των πληρωμών μέτρων της αγροτικής ανάπτυξης από 75% σε 85%, που καταβάλλονται από τις 16/10 και μετά.

· Τη χορήγηση παρεκκλίσεων για παραγωγικούς σκοπούς όσον αφορά στην εφαρμογή συγκεκριμένων υποχρεώσεων του «πράσινης ενίσχυσης».

Η Ε. Επιτροπή αντέδρασε θετικά στο εν λόγω αίτημα, με την πρόσφατη δημοσίευση της Εκτελεστικής Απόφασης(ΕΕ) 2022/484 σχετικά με «παρεκκλίσεις από τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1307/2013 και από τον κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 639/2014 της Επιτροπής όσον αφορά την τήρηση ορισμένων όρων που συνδέονται με την πράσινη ενίσχυση για το έτος υποβολής αιτήσεων 2022». Σε συνέχεια αυτού το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων εξέδωσε την υπ’ αριθμ. 363/102607 απόφαση (ΦΕΚ Β΄ 2087/28.4.2022), σύμφωνα με την οποία, κατά παρέκκλιση για το 2022, στη γη υπό αγρανάπαυση, στο πλαίσιο της διαφοροποίησης των καλλιεργειών και των Περιοχών Οικολογικής Εστίασης (Π.Ο.Ε.), είναι δυνατή η βόσκηση ή η συγκομιδή για παραγωγικούς σκοπούς ή η καλλιέργεια και άλλων ειδών (πέραν των αζωτοδεσμευτικών), καθώς επίσης και

η χρήση φυτοπροστατευτικών προϊόντων. Οι ανωτέρω εκτάσεις δεν προσμετρώνται στο καθεστώς των συνδεδεμένων ενισχύσεων, διότι, παρά την εφαρμογή των παρεκκλίσεων, οι εκτάσεις αυτές διατηρούν την κατηγορία της «γης υπό αγρανάπαυση» στο πλαίσιο των υποχρεώσεων του «πρασινίσματος». Διευκρινίζεται ότι οι ανωτέρω παρεκκλίσεις δεν δύναται να εφαρμοστούν σε αγροτεμάχια που είναι ενταγμένα σε μέτρα της αγροτικής ανάπτυξης του ΠΑΑ 2014-2020, με υποχρέωση αγρανάπαυσης.

· Την παροχή οικονομικής στήριξης των γεωργών για να αντιμετωπιστεί η επισιτιστική ασφάλεια και η διαταραχή της αγοράς λόγω του αυξημένου κόστους των εισροών, με τη χρήση και του αποθεματικού κρίσης, το οποίο χρηματοδοτείται από τους πόρους της δημοσιονομικής πειθαρχίας που εφαρμόζεται στις άμεσες ενισχύσεις.

Η Επιτροπή, στο πλαίσιο του πακέτου μέτρων που εξήγγειλε στις 23/3/2022, ανακοίνωσε τη χορήγηση 500 εκ. ευρώ για τα κράτη μέλη, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης του αποθεματικού για τη στήριξη των γεωργών που επλήγησαν περισσότερο από την τρέχουσα κρίση. Από αυτό το αποθεματικό κρίσης, η Ελλάδα πρόκειται να λάβει 26,3 εκατ. Ευρώ προκειμένου να στηρίξει τους παραγωγούς που πλήττονται περισσότερο [κατ’ εξουσιοδότηση Κανονισμός (ΕΕ) 2022/467 της Επιτροπής της 23ης Μαρτίου 2022 «για έκτακτη ενίσχυση προσαρμογής στους παραγωγούς των γεωργικών τομέων»].

Επίσης, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε, μεταξύ άλλων :

· ειδικές προσωρινές ευελιξίες στις υφιστάμενες απαιτήσεις εισαγωγής για ζωοτροφές που θα συμβάλλουν στην άμβλυνση της πίεσης στην αγορά ζωοτροφών,

· μέτρα με χαρακτήρα διχτυού ασφαλείας της αγοράς για τη στήριξη της αγοράς χοιρείου κρέατος με την ενεργοποίηση του υπ’ αριθµ. (ΕΕ) 2022/470 Εκτελεστικού Κανονισµού της Επιτροπής για τη χορήγηση ενίσχυσης για ιδιωτική αποθεµατοποίηση σε ενδιαφερόµενους αποθεµατοποιητές κατόπιν αίτησης.

Η αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου μας, άμεσα, ενεργοποίησε το μέτρο και στη χώρα μας ακολουθώντας τις διαδικασίες που προβλέπονται σε εφαρμογή της με αριθμ. 1683/174338/2020 ΥΑ (Β΄2762). Προς τούτο αναρτήθηκε και σχετική ανακοίνωση στην ιστοσελίδα του ΥΠΑΑΤ: http://www.minagric.gr/images/stories/docs/agrotis/XOIROI/2020/anakoinwsh_xoiroi_30_3 _2022.pdf

Επιπρόσθετα, στο τελευταίο Συμβούλιο Υπουργών Γεωργίας και Αλιείας της ΕΕ που έλαβε χώρα στο Λουξεμβούργο στις 7.4.2022, η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, μεταξύ άλλων, κάλεσε την Επιτροπή να υιοθετήσει το κοινό έγγραφο της Ελλάδας και άλλων 12 κρατών μελών και να συμπεριλάβει ένα πρόσθετο έκτακτο μέτρο με τη χρήση ενός ποσοστού των ευρωπαϊκών πόρων του ΠΑΑ 2021-2022, όπως είχε χρησιμοποιηθεί αντίστοιχα κατά την πανδημία Covid.

Όσον αφορά στην υλοποίηση Μέτρων και Δράσεων του ΠΑΑ 2014-2020 για την προώθηση του αγροδιατροφικού τομέα, σημειώνεται ότι, στο πλαίσιο του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ) 2014-2020 και ειδικότερα για τη μεταβατική περίοδο 2021-2022, ο επιχειρησιακός σχεδιασμός του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (ΥΠΑΑΤ) για τη στήριξη του αγροδιατροφικού τομέα, περιλαμβάνει την αξιοποίηση πόρων, ύψους 2 δις ευρώ, οι οποίοι θα κατευθυνθούν σε σημαντικές μεταρρυθμιστικές αναπτυξιακές δράσεις με ισχυρό περιβαλλοντικό και κοινωνικό πρόσημο, ώστε να αποτελέσουν ταυτόχρονα και τον οδικό χάρτη για τη νέα ΚΑΠ 2023-2027.

Το πακέτο αυτό, το οποίο έχει εγκριθεί από την ΕΕ, περιλαμβάνει και τα ακόλουθα μέτρα:

ü Μέτρα για την ενίσχυση της επιχειρηματικότητας και της ανταγωνιστικότητας του πρωτογενούς τομέα, όπως:

Ø Νέοι Γεωργοί, με 420 εκατ. € για την ηλικιακή αναδιάρθρωση του παραγωγικού δυναμικού της γεωργίας και της κτηνοτροφίας (έχει ήδη προκηρυχθεί), καθώς και τη συνολικότερη αναζωογόνηση των τοπικών αγροτικών κοινωνιών, με διπλασιασμό του πριμ πρώτης εγκατάστασης και αυστηροποίηση του πλαισίου, με όρους και προϋποθέσεις επίτευξης πιο φιλόδοξων επιχειρηματικών στόχων και ουσιαστικής οικονομικής μεγέθυνσης των γεωργοκτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων.

Ø Σχέδια Βελτίωσης για την παραγωγική αναδιάρθρωση του πρωτογενούς τομέα, με 180 εκατ. € και έμφαση σε επενδύσεις καινοτομίας, νέων ψηφιακών τεχνολογιών και ανανεώσιμων πηγών ενέργειας για τη μείωση του κόστους παραγωγής και την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή.

Ø Νέα ευέλικτα χρηματοδοτικά εργαλεία, με 21 εκατ. € για τη διευκόλυνση της πρόσβασης των παραγωγών σε ρευστότητα με ευνοϊκούς όρους (εργαλείο μικροπιστώσεων που έχει ενεργοποιηθεί σε συνεργασία με την Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα).

Ø Αγροτική Οδοποιία, με 43 εκατ. € για τη βελτίωση της προσβασιμότητας στις γεωργικές και κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις, τη μείωση του κόστους μεταφοράς, την ταχύτερη και ασφαλέστερη διακίνηση ευπαθών προϊόντων (έχει ήδη προκηρυχθεί).

ü Μέτρα για την τόνωση του γεωργικού εισοδήματος και τη συνολικότερη ανάπτυξη των αγροτικών περιοχών, όπως:

Ø Η Εξισωτική Αποζημίωση, με 460 εκατ. € για την προστασία του εισοδήματος των παραγωγών και τη διατήρηση της γεωργικής δραστηριότητας, σε ιδιαίτερα ευάλωτες περιοχές με φυσικά ή άλλα ειδικά μειονεκτήματα, όπως οι ορεινές, οι μειονεκτικές και οι νησιωτικές περιοχές της χώρας.

Επίσης, στην ανάταξη της εθνικής μας οικονομίας μετά την πολυετή οικονομική κρίση και την κρίση της πανδημίας, συμβάλλουν σημαντικά και οι πόροι που ήδη έχουν δεσμευτεί στο τρέχον Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης 2014-2020, ύψους 7 δις ευρώ περίπου, πόροι που μεταφράζονται σε χιλιάδες επενδύσεις, δημόσιες και ιδιωτικές, οι οποίες, αυτή τη στιγμή, υλοποιούνται σε ολόκληρη τη χώρα.

Ειδικότερα για τον αγροδιατροφικό τομέα, υλοποιούνται παρεμβάσεις όσον αφορά στην έμμεση μείωση του κόστους παραγωγής, παρέχοντας κίνητρα, κυρίως για:

· εκσυγχρονισμούς γεωργο-κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων και καθετοποιήσεις μονάδων στα μέτρα των σχεδίων βελτίωσης (με 316 εκατ. € και υπερδεσμεύσεις επιπλέον πόρων ύψους 300 εκατ. €) και της μεταποίησης (με 150 εκατ. € και υπερδεσμεύσεις επιπλέον 300 εκατ. € για εντάξεις έργων που υλοποιούνται) αντίστοιχα,

· παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, έτσι ώστε να μειωθεί το υψηλό κόστος ενέργειας (στο μέτρο σχεδίων βελτίωσης που υλοποιείται),

· συλλογική χρήση και επεξεργασία των αποβλήτων των γεωργο-κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων (συνδυασμός των μέτρων ομάδες παραγωγών και σχέδια βελτίωσης),

· τυπικές και άτυπες συνεργασίες (ομάδες και οργανώσεις παραγωγών, συνεργατικά σχήματα, επιχειρησιακές ομάδες στα μέτρα των ομάδων παραγωγών, που έχει ήδη προκηρυχθεί με 25 εκατ. €, και της συνεργασίας που επίσης έχει προκηρυχθεί με 64 εκατ. €).

Τέλος, προκηρύχθηκε το μέτρο των Γεωργικών Συμβουλών με 80 εκατ. €, μέσω του οποίου θα παρέχονται δωρεάν συμβουλευτικές υπηρεσίες σε γεωργούς και κτηνοτρόφους από εξειδικευμένους παρόχους - δομές γεωτεχνικών και λοιπών επιστημόνων.

Επιπλέον, στο πλαίσιο του ΠΑΑ και για τη χρηματοδοτική ενίσχυση των παραγωγών και των μεταποιητικών επιχειρήσεων στη Γεωργία και την Κτηνοτροφία, έχει ενεργοποιηθεί

Ø το Ταμείο Εγγυήσεων Αγροτικής Ανάπτυξης με διευρυμένη συμμετοχή του χρηματοπιστωτικού τομέα (συμμετέχουν επτά τράπεζες: Πειραιώς, Εθνική, Συνεταιριστική

Θεσσαλίας, Συνεταιριστική Καρδίτσας, Procredit, Eurobank και Παγκρήτια) και με διαχειριστή το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων. Στόχος η μόχλευση 480 εκατ. € μέσω της χορήγησης εγγυήσεων για τη λήψη επενδυτικών δανείων και κεφαλαίου κίνησης από παραγωγούς και μεταποιητές. Επιπλέον, διευρύνθηκε το πεδίο εφαρμογής του Ταμείου με διατάξεις για τη στήριξη των παραγωγών και των ΜΜΕ που πλήττονται από την πανδημία COVID 19.

Ø το Ταμείο Μικρών Δανείων Αγροτικής Επιχειρηματικότητας (Ταμείο Μικροπιστώσεων) με διαχειριστή την Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα και με πόρους 40 εκατ. € για την παροχή δανείων ύψους έως 25.000 ευρώ σε γεωργούς και μεταποιητές για την πραγματοποίηση επενδύσεων αλλά και για κεφάλαιο κίνησης.

Ø ο μηχανισμός των «Πρόσθετων Πράξεων» για τη διευκόλυνση της σύναψης δανειακών συμβάσεων υλοποίησης επενδυτικών σχεδίων του ΠΑΑ που αφορούν στα σχέδια βελτίωσης μέσω της παροχής δυνατότητας πρόσβασης σε χρηματοδότηση έναντι της αναλογούσας επιχορήγησης. Η δυνατότητα αυτή συνέβαλλε ιδιαίτερα στη μεγάλη απορρόφηση που παρουσίασαν οι ενταγμένες πράξεις σχεδίων βελτίωσης, καθώς, μέχρι σήμερα, έχουν συναφθεί περίπου 1.800 πρόσθετες πράξεις με συνολική μέγιστη πίστωση ύψους 70 εκατ.€.

Ο ΥΠΟΥΡΓΟΣ

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΑΝΤΑΣ