Αυτός είναι ο τίτλος του τελευταίου άρθρου, του πιθανότατα πιο αναγνωρίσιμου φιλόσοφου της εποχής μας, Σλάβοι Ζίζεκ, σχετικά με την εισβολή στην Ουκρανία. Η περίπτωσή του δεν είναι τυχαία γιατί ο συγκεκριμένος, δηλωμένος μαρξιστής και μια πολύ ιδιάζουσα προσωπικότητα, είναι μια από τις πολύ δυνατές φωνές της Αριστεράς διεθνώς, αλλά επίσης πρόκειται για ένα άνθρωπο που το 1999 είχε πάρει σαφή θέση υπέρ των βομβαρδισμών του ΝΑΤΟ στη Σερβία, κάτι για το οποίο είχε επικριθεί (και συνεχίζει να επικρίνεται) από αρκετούς ιδεολογικούς του φίλους κυρίως στον δυτικό, πολιτισμένο, κόσμο.
Στο άρθρο του αφού αναλύσει και ξεκαθαρίσει τη στάση του υπέρ της Ουκρανίας, εναντίον του πασιφισμού, και εναντίον της μετωπικής σύγκρουσης Ρωσίας-Δύσης, αρχίζει να διατυπώνει τη δική του θέση. Ο πόλεμος που ζούμε είναι το αποτέλεσμα μιας «παράλογης βιας» που προέρχεται, αυτή τη στιγμή, από τη Ρωσία, αλλά πηγάζει από την αποπολιτικοποίηση των σύγχρονων κοινωνιών, υποστηρίζει. Σε ένα απολίτικο κόσμο η μόνη εφικτή μορφή σύγκρουσης των κρατών θα έχει πολιτισμικά χαρακτηριστικά είτε αυτά μεταφράζονται σε εθνικές διαφορές, είτε σε θρησκευτικές, and so on and so on.
Με αυτά τα δεδομένα επαληθεύονται ταυτόχρονα οι διάσημες και αντικρουόμενες ρήσεις των πολιτικών επιστημόνων Φράνσις Φουκουγιάμα και Σάμιουελ Χάντιγκτον. Μετά την κατάρρευση της ΕΣΣΔ ο πρώτος μίλησε για «Το Τέλος της Ιστορίας» και ο δεύτερος, ως απάντηση, μίλησε για την «Σύγκρουση των Πολιτισμών» που θα ακολουθούσε της κατάρρευσης.
Αν όμως αυτό είναι σωστό, τότε ο μόνος τρόπος διατήρησης της ειρήνης είναι η συνύπαρξη θεμελιακά διαφορετικών κοσμοθεωριών και τρόπων ζωής. Ο βιασμός μιας γυναίκας που βγαίνει ασυνόδευτη στο δρόμο σε ένα κράτος θα πρέπει να γίνεται ανεκτός από μια γυναίκα που αγωνίζεται για ίσους μισθούς σε ένα άλλο. Αρκεί τα δύο αυτά κράτη να συμμετέχουν σε μια παγκοσμιοποιημένη αγορά.
Ο Ζίζεκ μιλά τώρα για μια αναπόφευκτη σύγκρουση των πολιτισμών που έρχεται μετά το τέλος της ιστορίας, προτείνοντας ως εναλλακτική μέσα σε αυτό το πολύ περιορισμένο πεδίο δράσης, την «μη ευθυγράμμιση» με τον ένα ή τον άλλο πόλο, αλλά σε μια στοχευμένη διεθνή προσπάθεια να διευρυνθεί αυτό το πεδίο δράσης. Πρακτικά δηλαδή καλεί στην επιστροφή της πολιτικής ως μέσο πειθούς και επίλυσης των διαφορών.
Για να το πούμε πιο απλά και να το ξανασυνδέσουμε με την εισβολή στην Ουκρανία: Ο δυτικός τρόπος ζωής που ευθέως έχει μπει στο στόχαστρο τόσο από τη Ρωσία όσο και πλαγίως από την Κίνα παύει να είναι αυτονόητος και θα πρέπει να μάθει ξανά να υπερασπίζει τις αξίες του. Κι αν ένας σύγχρονος πόλεμος σημαίνει μαζική πυρηνική καταστροφή, τότε η σύγχρονη ειρήνη δεν μπορεί παρά να απαιτεί πολίτες που να μπορούν να την κατανοήσουν, να την εκτιμήσουν, ώστε τελικά να την υπερασπιστούν. Αυτό είναι το δικό μας συμπέρασμα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου