Οι οικογένειες στο χωριό Καλλικράτης

 Γράφει ο ΑΝΤΡΕΑΣ ΑΡΟΛΙΘΙΑΝΑΚΗΣ

O  Καλλικράτης, της επαρχίας Σφακίων λέγεται ότι το όνομα του προήλθε από το κάλλος, την ομορφιά του. Καλός τόπος = καλό κράτος = Καλλικράτης.

Βρίσκεται σε ένα πολύ ωραίο πράσινο οροπέδιο που έχει υψόμετρο 780 μέτρα και το περικλείουν πέντε πανύψηλες κορφές:

Η πρώτη λέγεται Αγκάθες με υψόμετρο άνω των 1.500 μέτρων. Η δεύτερη λέγεται Περισινάκη με υψόμετρο 1.200 μέτρων. Η τρίτη λέγεται Μπούμπουλος με υψόμετρο 1.150 μέτρων. Η τέταρτη λέγεται Πυρόβολος με υψόμετρο 1.300 μέτρων. Η πέμπτη λέγεται Αρμί με υψόμετρο 1.000 μέτρων. 

Πριν το 1900 ο Καλλικράτης ήταν ένα μεγάλο χωριό με 133 οικογένειες οι οποίες ήταν οι εξής:

Στη συνοικία Πάνω Ρούγα έμεναν οι παρακάτω οικογένειες (ο αριθμός δίπλα σε κάθε όνομα δηλώνει τα άτομα από τα οποία απαρτίζονταν οι οικογένειες):

Μανουσέλη 15, Βουγιούκαλος 6, Χαιρέτηδες 6, Γανταδάκηδες 2, Παπαδόσηφοι 4, Τσιβολέδες 2, Παπαδομαρκάκη 1, Γιαννακάκης 4, Σπλίνηδες 2, Δουλαβέρηδες 2, Αλεξανδράκη 2, Καντίρηδες 2, Παπαδόπετροι 2, Δικωνυμάκη 2.

Στη συνοικία Πηπηλίδα έμεναν οι Οικογένειες: Μανουσέλη 2, Γύπαρη 2, Πολάκη 2, Κατσουλός 1, Ελιβήρης 1.

Στη συνοικία Μεσόρουγα έμεναν οι οικογένειες: Σφυρηδες 2, Πρωϊμάκης 2, Κωστάκης 2, Χριστοδουλάκης 1, Πολάκης 1, Γεωργιλής 1, Μαρκουτσάκης 2, Κατσουλός 3, Μανουσέλης 1, Παπαδάκης 3, Γιανναράκηδες 4, 

Παναγιωτάκη 2, Λαγός 1, Δαλιέρης 1, Μαριέτης 1.

Στη συνοικία Κάτω Ρούγα ή Δρακόλακκος έμεναν οι οικογένειες: Καντηράκηδες 3,  Σταυριανουδάκης 1, Λεδάκης 1, Βρανάδες 6, Μανουσέλης 4, Κουκουνάρης 2, Δαρανδούλης 2, Παπαδάκηδες 4, Καούδης 2, Λέκας 1, Κουλάκης 1, Πανάβλης 1, Φρεσκάκης 1, Γαρεφαλήδες 4, Σαραντάνηδες 2, Πατσός 1, Ζουρίδης 1, Χαρταλάμης 1, Σφεντίληδες 3, Αρολιθιανάκης 1.

Το 2010 στον Καλλικράτη διαμένουν 34 οικογένειες.

 Στη συνοικία Πάνω ρούγα οι οικογένειες: Μανουσέλη 10, Γιαννακάκη 3, Βουγιούκαλου 1.

Στη συνοικία Πηπηλίδα οι: Καδηράκη 1, Γύπαρη 2, Μανουσέλη 2.

Στη Μεσόρουγα οι: Κατσουλός 1, Μανουσέλη 2, Μαρκουτσάκη 2, Γιανναράκης 2.

Στη συνοικία Κάτω Ρούγα: Οικογένεια  Καντηράκη 1 Λεδάκης 1, Μανουσέλη 2, Γύπαρη 1, Παπαδάκης 1, Γαρεφαλής 1, Αρολιθιανάκης 1.

Ο Καλλικράτης είναι ένα μικρό ορεινό χωριό χτισμένο στο ομώνυμο οροπέδιο των Λευκών Ορέων στην επαρχία Σφακίων της Κρήτης με μέσο υψόμετρο 540 μέτρα. Διοικητικά ανήκει στο Δήμο Σφακίων του νομού Χανίων. Σύμφωνα με την παράδοση, ο Καλλικράτης πήρε το όνομά του από τον Δρουγγάριο Μανούσο Καλλικράτη, ο οποίος το 1453 με 1500 άντρες και 5 πλοία ηγήθηκε μιας εκστρατείας για την υπεράσπιση της Πόλης από τους Οθωμανούς

Το χωριό είναι προσβάσιμο είτε μέσω των γειτονικών χωριών Ασφένδου από τα δυτικά, Ασή Γωνιάς από τα ανατολικά, είτε από έναν ασφαλτοστρωμένο ελικοειδή δρόμο που ξεκινά βόρεια του χωριού Καψοδάσος και καταλήγει στο οροπέδιο του Καλλικράτη προσφέροντας καταπληκτική θέα στον κάμπο του Φραγκοκάστελλου και στο Λιβυκό Πέλαγος. Νοτιοδυτικά του οροπεδίου βρίσκεται το φαράγγι του Καλλικράτη, το οποίο καταλήγει στο χωριό Πατσιανός. Το φαράγγι διασχίζεται από ένα μονοπάτι μήκους 4 χλμ. Κατά τη διάρκεια του χειμώνα, ο Καλλικράτης είναι σχεδόν ακατοίκητος, μια και οι βοσκοί κάτοικοι του κατεβαίνουν με τα κοπάδια τους στα χειμαδιά κοντά στο Λυβικό.

Ο Καλλικράτης έχει μακρά παράδοση συμμετοχής σε απελευθερωτικούς αγώνες. Κατά τη μεγάλη κρητική επανάσταση του 1867, τουρκικές δυνάμεις υπό την αρχηγία του Ομέρ πασά προσπάθησαν ανεπιτυχώς να εισβάλουν στα Σφακιά από τον Καλλικράτη. Στις αρχές του 20ου αιώνα, αρκετοί Καλλικρατιανοί εθελοντές (Γ. Δικώνυμος-Μακρής, Ε. Καούδης, Ε. Μπενής, Λ. Βρανάς) πήραν μέρος στον Μακεδονικό αγώνα (1904-1908) επιδεικνύοντας πλούσια δράση. Κατά τη διάρκεια της Γερμανικής Κατοχής, αντιστασιακές δυνάμεις είχαν εγκαταστήσει έναν ασύρματο στο σπήλαιο Ανεμόσπηλιος κοντά στον Καλλικράτη. 

Ο αντιστασιακός Γεώργιος Ψυχουντάκης στο βιβλίο του Ο κρητικός δρομέας αναφέρει ότι είχε διαμείνει κρυμμένος στο σπήλαιο αυτό την άνοιξη του 1942, βοηθούμενος από τους ντόπιους. Το 1943, η παραστρατιωτική ομάδα του Φριτς Σούμπερτ λεηλάτησε και έκαψε το χωριό και εκτέλεσε πάνω από 30 κατοίκους ως αντίποινα για την συμμετοχή των ντόπιων στην Αντίσταση κατά των Ναζί.